به گزارش خبرنگار مهر، نشر بان دومین چاپ کتاب «چرا روانکاوی؟ سه مداخله» نوشته آلنکا زوپانچیچ و ترجمه علی حسن‌زاده با شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه، ۱۳۶ صفحه و بهای ۲۴ هزار تومان منتشر کرد. نخستین چاپ این کتاب سال گذشته (۱۳۹۷) با شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و بهای ۱۶ هزار تومان منتشر شده بود.
منظومه فکری زوپانچیچ با نخستین کتاب منتشر شده او در ایران یعنی «کوتاه ترین سایه: مفهوم حقیقت در فلسفه نیچه» ترجمه‌ای از صالح نجفی و علی عباس‌بیگی معرفی شد. زوپانچیچ متولد ۱۹۶۶ در اسلوونی است و در فلسفه شاگرد اسلاوی ژیژک و آلن بدیو بوده است. حسن زاده پیشتر کتاب «اخلاقیات امر واقعی: کانت، لاکان» زوپانچیچ را نیز به فارسی ترجمه و منتشر کرده است.
«چرا روانکاوی؟ سه مداخله» سه فصل دارد که عناوین آن به ترتیب عبارتند از: «جنسیت و هستی شناسی»، «آزادی و علت» و «کمدی امر غرایب». در پیوست کتاب نیز یک گفت‌وگوی مطبوعاتی زوپانچیچ ترجمه شده است که شناخت خوبی از زندگی و منظومه فکری او به مخاطبان ارائه می‌دهد.
به نظر زوپانچیچ، برخلاف این برداشت پیش-افتاده که روانکاوی با فلسفه سر ستیز دارد، لاکان نظریه‌اش را همواره از راه دیالوگی با فلسفه و ادبیات می‌پروراند. به باور او «امروز بیش از هر زمان دیگر به تحلیل فلسفی نیاز داریم؛ هم در مقام نقد ایدئولوژی و هم در مقام پژوهش هستی‌شناختی».
زوپانچیچ در این کتاب بر این عقیده است که روانکاوی لاکانی می‌تواند ما را از خواب دگماتیسم بیدار کند. او می‌کوشد تا نشان دهد که روانکاوی ما را یاری نمی‌کند تا ایدئال گنجینه شخصی و تکینگی‌مان را پرورش دهیم. روانکاوی لکانی هرگز از رسیدن به هدف درمانی «میسر کردن سازگاری اجتماعی» راضی نشده است بلکه سویه‌ای انتقادی دارد.
به باور زوپانچیچ روانکاوی ابزار مفهومی نیرومندی برای نقد و سنجش دستگاه‌های دیگر در اختیار می‌گذارد. به همین دلیل او در این کتاب می‌کوشد تا با بهره گیری از مفاهیم روانکاوانه در سه عرصه هستی شناسی، فلسفه عملی و زیبایی شناسی مداخله کند.
او در فصل نخست ثابت می‌کند که درس بنیادین فروید این است که چیزی به نام امر جنسی در کار نیست. فقط امر جنسی‌ای هست که به‌مثابه ناهمترازیِ برسازنده‌ی موجودِ انسانی پافشاری می‌کند. در فصل دوم او به رابطه میان آزادی و علت پرداخته شده است. در روانکاوی نیز مثل ایدئالیسم آلمانی پیوند بسیار نزدیکی میان مفاهیم سوژه و آزادی هست، اما نباید فراموش کرد که از دید لاکان سوژه معلول ساختار است. در فصل سوم نیز زوپانچیچ خوانشی نو و بسیار جالب از امر کمیک و امر غریب عرضه می‌کند. در اینجا هم او امر کمیک را، مثل مفاهیم «آزادی»، «سوژه»، «جنسیت»، «علت» و «لاملا» در ساحت رانه صورت بندی می‌کند و ارتباط آن با «اختگی» را می‌کاود.
علی حسن زاده، مدرس زبان انگلیسی است. با ترجمه او پیشتر کتاب‌هایی چون «سوژه‌ی لاکانی: میان زبان و ژوئیسانس» نوشته بروس فینک و «اخلاقیات امر واقعی کانت، لاکان» نوشته آلنکا زوپانچیچ منتشر شده‌اند.
نظر شما